Cứu rỗi ngân hàng kình địch – Barings
Những năm
80 của thế kỷ XVIII, các thế lực mới ở Nam Mỹ bỗng chốc nổi lên, nền kinh tế của
họ phát triển nhanh chóng dựa trên các nguồn tài nguyên thiên nhiên và khoáng sản
phong phú (cà phê và cao su của Brazil, mỏ photphat và đồng của Chile, quặng sắt
của Argentina). Trong số đó, Argentina có đà tăng trưởng và tiềm lực tốt nhất,
một mình xưng bá cả khu vực. Các quốc gia Nam Mỹ cũng nhanh chóng mở rộng các
ngành công nghiệp, năng lực sản xuất và chỉ số phát triển kinh tế liên tục thiết
lập những kỷ lục mới. Các ngân hàng Anh, dẫn đầu là Ngân hàng Barings, nắm giữ
một lượng lớn trái phiếu của các quốc gia Nam Mỹ, nhiều nhất là trái phiếu
Argentina, trong khi Rothschild thì đánh gia cao trái phiếu của Brazil.
Năm 1888,
Nathan Rothschild – người đứng đầu Ngân hàng London, liên tục bài tỏ nỗi lo lắng
của mình với Argentina. "Kinh tế Argentina đang phát triển quá nóng",
"Mức tăng trưởng kinh tế thực tế của Argentina giờ không thể bù đắp khoản
nợ của họ". Ông còn dự đoán rằng "Thị trường vốn Argentina sẽ sụp đổ
và cuộc khủng hoảng này sẽ nhanh chóng lan sang các nước khác".
Hai năm
sau, tức năm 1890, bong bóng kinh tế Argentina vỡ tung, khủng hoảng kinh tế lan
nhanh và trái phiếu của đất nước này lao dốc không phanh. Người đầu tiên chịu ảnh
hưởng là Ngân hàng Barings. Do sự mất giá của trái phiếu Argentina, cộng thêm với
việc Chính phủ Nga đổ thêm dầu vào lửa, đột ngột rút một lượng tiền lớn tại
Ngân hàng Barings, khiến cho Ngân hàng Barings liên tiếp hứng chịu những cú sốc
nặng nề, dòng tiền cạn kiệt và bỗng chốc rơi vào bờ vực phá sản.
Ngân hàng
Anh ngay lập tức tiến hành giải cứu Ngân hàng Barings, kêu gọi các ngân hàng lớn
cùng chung tay cứu lấy Barings. Nathan Rothschild hưởng ứng một các tích cực:
"Nếu Ngân hàng Barings sụp đổ, hầu hết các tổ chức tài chính của London
cũng sụp đổ theo. Chúng tôi sẽ làm hết sức mình để ngăn chặn thảm họa". Cuộc
khủng hoảng Barings ngày càng nghiêm trọng, Ngân hàng Rothschild – chi nhánh
London khẩn cấp điều động 2 triệu bảng tiền mặt và lượng vàng trị giá 1 triệu bảng
từ chi nhánh Paris hai lần trong một tháng để giúp Ngân hàng Anh đối phó với
tình trạng thiếu tiền.
Thời gian để
giải cứu Ngân hàng Barings chỉ còn tính bằng từng giờ. Ngân hàng Anh phải triệu
tập các đại gia trong lĩnh vực ngân hàng đốc thúc kế hoạch giải cứu. Số phận của
Barings rơi vào tay của Rothschild hết lần này đến lần khác. Nathan liên tục tỏ
ra do dự tại cuộc họp khẩn cấp và nói rằng cần tham khảo ý kiến của anh em
khác. Sau khi Corey – một đại gia ngân hàng khác quyết định tham gia kế hoạch
giải cứu, Ngân hàng Anh không còn đủ kiên nhẫn và liên tục gây áp lực với
Nathan: "Không có ngân hàng của ngài, chúng tôi vẫn phải tiếp tục (cứu
ngân hàng Barings)". Cuối cùng, Nathan đành miễn cưỡng gật đầu.
Với việc
Ngân hàng Rothschild và Corey dẫn đầu, các ngân hàng khác cũng lần lượt đầu tư
vào quỹ cứu trợ Barings. Trước thời hạn chót 24 giờ, quỹ cứu trợ đã lên tới 10 triệu
bảng và sau đó tăng lên 17 triệu bảng.
Ngân hàng
Barings được cứu sống khi sinh mệnh của họ đã như mành chỉ treo chuông.
Liên quan đến
vai trò của gia tộc Rothschild trong cuộc khủng hoảng của Ngân hàng Barings năm
1890, cần đặt ra ba câu hỏi: Thứ nhất, có "bàn tay Do Thái" trong cuộc
khủng hoảng này không? Tất cả mọi người đều biết, gia tộc Rothschild và Barings
là những cây đa cây đề trong thế giới tài chính, và họ là kẻ thù cũng như đối
thủ cạnh tranh đáng gờm của nhau. Nathan thậm chí đã dự đoán được cuộc khủng hoảng
của Barings từ hai năm trước đó, liệu có phải chính tay ông ta đã bóp cò khẩu
súng chĩa vào Barings? Thứ hai, chính xác điều gì đã thúc đẩy Nathan đi đầu
trong việc giải cứu Barings? Thứ ba, tại sao Ngân hàng Rothschild không phải chịu
đựng kiếp nạn giống như của Ngân hàng Barings?
Đối với hai
câu hỏi đầu tiên, Alfons Rothschild, người phụ trách Ngân hàng Rothschild – chi
nhánh Paris nhận xét rằng, Ngân hàng Barings về cơ bản đã trở thành nền tảng
tín dụng cho toàn bộ doanh nghiệp và nền kinh tế Anh. Một khi Barings sụp đổ,
tín dụng của Anh trên thế giới sẽ bị tổn hại nghiêm trọng. Từ quan điểm bảo vệ
lợi ích của chính mình, Ngân hàng Rothschild cuối cùng đã quyết định làm hết sức
mình để cứu Barings.
Liên quan đến
câu hỏi thứ ba, Ngân hàng Rothschild trả lời rằng họ nắm giữ nhiều trái phiếu
Brazil hơn Argentina. Mặc dù cuộc khủng hoảng Argentina quét qua Nam Mỹ, nhưng
Ngân hàng Rothschild đã bán hầu hết trái phiếu Brazil từ trước khi cuộc khủng
hoảng nổ ra. Năm 1886, trái phiếu Brazil chỉ chiếm 2,4% tài sản Ngân hàng
London của gia tộc Rothschild. Ngoài ra, tình trạng nợ của Ngân hàng Rothschild
vượt trội hơn nhiều so với Ngân hàng Barings. Ngay cả trong thời kỳ lớn nhất và
nóng nhất của bong bóng kinh tế Nam Mỹ, gia tộc Rothschild vẫn giữ được sự tỉnh
táo và bình tĩnh, không để dư nợ quá cao, trong khi đó gia tộc Barings lại quá
nóng vội và mạo hiểm.
Dù sao đi nữa,
Ngân hàng Barings cuối cùng đã được giải cứu, nhưng nó chỉ sống thoi thóp trong
một thời gian rất dài, mãi vẫn không gượng dậy nổi. "Kình địch thế kỷ"
của gia tộc Rothschild cuối cùng đã đến hồi tàn lụi.
Năm 1995,
Ngân hàng Barings cuối cùng bị một thương nhân trẻ 27 tuổi, Nick Leeson phá hủy
hoàn toàn. Chuyện này chúng ta sẽ bàn tới sau.
Trích "Chương 2, Chiến tranh tiền tệ - phần 2 - Sự thống trị của quyền lực tài chính, Song Hong Bing"
Đọc tiếp:
Nhận xét
Đăng nhận xét