Cuộc tranh cử tổng thống năm 1912
“Thứ Ba,
vị Hiệu trưởng của Trường Đại học Princeton sẽ trúng cử Thống đốc bang New
Jersey của các bạn. Tháng 11 năm 1912,
ông ta sẽ đắc cử Tổng thống Hoa Kỳ. Tháng 3 năm 1917, ông ta sẽ tiếp tục tái đắt
cử thêm một nhiệm kỳ nữa. Và đó sẽ là một trong những Tổng thống vĩ đại nhất
trong lịch sử Hoa Kỳ” – Bài phát biểu của Rabbi Stephen ở New Jersey năm 1910.
Wise – người
sau này trở thành cố vấn thân cận của Tổng thống Wilson – có thể dự đoán chính
xác kết quả cuộc tranh cử Tổng thống trước hai năm, thậm chí là kết quả bầu cử
tổng thống của sáu năm sau, hoàn toàn không phải vì trong tay ông ta thật sự có
một quả cầu thần kỳ của các phù thủy, mà bởi vì mọi kế hoạch đều là việc đã được
các nhà tài phiệt ngân hàng vạch sẵn.
Đúng như dự
tính của các nhà ngân hàng quốc tế, cuộc khủng hoảng kinh tế năm 1907 đã gây chấn
động rất lớn đến xã hội Mỹ. Sự phẫn nộ của dân chúng đối với công ty đầu tư ủy
thác, sự hoang mang đối với việc đóng cửa của các ngân hàng, sự dè chừng và sợ
hãi đối với thế lực của cá ông trùm tài chính phố Wall hòa vào nhau tạo thành
trào lưu phản đối mạnh mẽ mọi sự lũng đoạn tài chính và đã cuốn cả nước Mỹ vào
cuộc.
Woodrow
Wilson – Hiệu trưởng trường Đại học Princeton – chính là một nhân vật sục sôi
phản đối sự lũng đoạn tài chính đó. Frank Vanderlip – Chủ tịch National City
Bank đã từng nói rằng: “Tôi viết thư mời Woodrow Wilson – Hiệu trưởng trường Đại
học Princeton tham gia một buổi dạ tiệc và phát biểu diễn thuyết. Để cho ông ta
biết được đây là một cơ hội trọng đại, tôi đã nói rằng Thượng nghị sĩ Aldrich
cũng phải đến tham dự và phát biểu diễn thuyết. Câu trả lời của Tiến sĩ Wilson đã khiến tôi kinh ngạc.
Ông ta đã thẳng thừng từ chối phát biểu diễn thuyết chung với Thượng nghĩ sĩ
Aldrich.”
Thượng nghĩ sĩ Aldrich khi đó là người rất có thế
lực với 40 năm làm việc trong Quốc hội nhưng có đến 36 năm là Thượng nghĩ sĩ, lại
là Chủ tịch Ủy ban tài chính thượng viện có quyền lực rất lớn, bản thân là cha
vợ của Johan Rockefeller con, có mối quan hệ lại vô cùng mật thiết với giới
ngân hàng phố Wall. Năm 1908, ông ta đã đề nghị rằng, trong tình huống khẩn cấp,
ngân hàng có thể phát hành tiền tệ, và dùng công trái của Chính phủ liên bang, Chính
quyền bang và Chính quyền địa phương cùng với phiếu công trái đường sắt làm tài
sản thế chấp. Thú vị thật, rủi ro đã có Chính phủ và người dân cáng đáng, còn
chỗ ngon lành thì các nhà tài phiệt hưởng cả. Điều này khiến người ta không thể
không bái phục thủ đoạn của phố Wall. Cái đề án này được gọi là “Đạo luật tiền
tệ khẩn cấp” (Emergency Currency Act), và trở thành cơ sở lập pháp cho đề án Cục
Dự trữ Liên bang Mỹ 5 năm sau đó. Thượng nghĩ sĩ Aldrich được coi là người phát
ngôn của phố Wall.
Woodrow Wilson tốt nghiệp Đại học Princeton năm
1879, sau đó học thêm ngành luật ở Đại học Virginia và bảo vệ thành công luận
án tiến sĩ ở Đại học John Hopskins vào năm 1886. Năm 1902, Woodrow Wilson chính
thức trở thành Hiệu trưởng trường Đại học Princeton. Với học vấn uyên thâm, ông
luôn phản đối mạnh mẽ sự lũng đoạn tài chính, và đương nhiên là không muốn gần
gũi với người phát ngôn của các trùm tài chính. Mặc dù học cao hiểu rộng và có
một trái tim bác ái, song, vị Hiệu trưởng trường Đại học Princeton cũng khó mà
hiểu hết được kỹ xảo kiếm tiền của các nhà tài phiệt ngân hàng phố Wall.
Đám tài phiệt ngân hàng hiểu rõ rằng, Wilson là một
người nổi tiếng chuyên phản đối sự lũng đoạn tài chính, một nhân tài với hình ảnh
trong sáng, và đó quả thật là một viên ngọc thuần khiết khó có được. Vì thế, các
ông trùm nhà băng ngấm ngầm đổ tiền vào Wilson, ra sức “đẽo gọt” hòng dùng ông
vào việc lớn.
Cũng may là Cleveland Dodge – Chủ tịch Ngân hàng
đô thị Quốc gia New York lại là bạn học của Wilson ở Đại học Princeton. Năm
1902, việc Wilson nhậm chức Hiệu trưởng Đại học Princeton một cách thuận lợi
chính là kết quả của sự hỗ trợ to lớn về tài chính của Dodge. Có được một mối
quan hệ không đơn giản như vậy, dưới sự sắp đặt của các nhà tài phiệt ngân
hàng, Dodge bắt đầu loan tin ở phố Wall rằng Wilson được dự đoán sẽ trở thành Tổng
thống tương lai.
Mới nhậm chức Hiệu trưởng được mấy năm mà Wilson
đột nhiên được người khác tung hô mình là Tổng thống tương lai. Và việc Wilson
thấy mừng âu cũng là chuyện thường tình. Đương nhiên, việc được tung hô như vậy
luôn phải trả giá. Wilson bắt đầu quay lưng với phong trào phản đối lũng đoạn
tài chính và xích gần lại với phố Wall. Quả nhiên, dưới sự ủng hộ của các ông
chủ phố Wall, năm 1910, Wilson nhanh chóng trở thành Thống đốc bang New Jersey.
Bề ngoài, Wilson vẫn nghiêm khắc chỉ trích phố
Wall lũng đoạn tài chính cho dù thực tế trong lòng ông ta cũng hiểu rằng địa vị
và tiền đồ chính trị của ông ta sẽ phải hoàn toàn dựa vào thế lực của các nhà
tài phiệt ngân hàng. Còn đám tài phiệt thì ra bộ khoan dung và kiềm chế một
cách lạ thường trước sự đả kích của Wilson. Dường như hai bên đã duy trì một sự
hiểu ngầm khéo léo mà chẳng cần phải nói ra.
Trong khi uy tín và thanh danh của Wilson ngày
càng lên cao, các nhà tài phiệt ngân hàng đã trống dong cờ mở nhằm gây quỹ
tranh cử Tổng thống cho ông. Dodge thành lập một văn phòng quyên quỹ tranh cử
cho Wilson tại số 42 đại lộ Broadway New York, mở tài khoản ngân hàng, đồng thời
đóng góp một tấm chi phiếu trị giá 1.000 đô-la. Bằng phương thức chuyển phát
nhanh, Dodge đã quyên góp được một khoản kinh phí cực lớn từ các nhà tài phiệt
ngân hàng, và 2/3 nguồn kinh phí trong tổng số quyên góp được đều do 7 nhà tài
phiệt ngân hàng lớn nhất phố Wall đóng góp.
Sau khi được đề cử Tổng thống, trong niềm vui khó
kiềm chế nổi, Wilson đã viết thư cho Dodge và nói rằng “Thật là không thể tưởng
tượng niềm vui của tôi.” Từ đây, Wilson đã hoàn toàn dốc sức cho hoài bão của
các nhà tài phiệt ngân hàng. Với tư cách là người tham gia tranh cử của Đảng
Dân chủ, Wilson đã mang trên vai mình trọng trách cùng niềm hy vọng vô cùng của
Đảng này. Cơn khát quyền lực của Đảng Dân chủ vốn đã mất chiếc ghế Tổng thống
trong nhiều năm cũng chẳng khác gì cơn khát của Wilson.
Thách thức lớn nhất lúc này của Wilson chính là
đương kim Tổng thống Taft – người khi đó còn chưa được biết đến trên toàn quốc
– và so với Wilson thì rõ ràng Taft có lợi thế hơn rất nhiều. Trong khi Taft
đang tự tin bước vào nhiệm kỳ thứ hai và tỏ ý chưa sẵn sàng bật đèn xanh cho đạo
luật của Aldrich thì một sự việc kỳ lạ chưa từng thấy đã xảy ra: cựu Tổng thống
Roosevelt (cha) – người tiền nhiệm của Taft đã đột nhiên chen ngang để tham gia
tranh cử Tổng thống. Thật là họa vô đơn chí cho Taft của Đảng Cộng hòa lẫn người
“thay ca” do Roosevelt (cha) lựa chọn. Năm đó, nhờ ép buộc cơ quan chứng khoán
miền Bắc giải thể mà Roosevelt (cha) đã trở nên nổi tiếng. Ông được tiếng là
cương quyết với nạn lũng đoạn, và sự xuất hiện đột ngột của ông ta sẽ xâm hại
lên phiếu bầu của Taft.
Trên thực tế, sau lưng của ba ứng cử viên này đều
có sự ủng hộ của các nhà tài phiệt ngân hàng. Dưới sự dàn xếp của phố Wall,
Roosevelt (cha) quả nhiên “không cẩn thận” đã gây hại nặng nề cho Taft, khiến
Wilson trúng cử thuận lợi. Màn kịch này tuy khúc điệu có khác nhưng cách diễn
thì lại hay như màn kịch của năm 1992, khi Bush bị Perry cướp mất một lượng lớn
phiếu bầy dẫn đến thất bại bất ngờ trước đối thủ mới Clinton.
Trích Song Hong Bing, Chiến Tranh Tiền Tệ Phần 1, Chương 3.
Đọc tiếp:
Nhận xét
Đăng nhận xét